Barnier, Weber, Kern, Keller… Kim są potencjalni Spitzenkandydaci?

Michel Barnier: “oczywisty” kandydat Partii Ludowej?

Pośród głównych europejskich partii politycznych nabierają tempa negocjacje mające na celu wyznaczenie polityczek i polityków, którzy objęliby „jedynki” na listach wyborczych, a co za tym idzie stanęli do walki o fotel Przewodniczącego Komisji Europejskiej. Michel Barnier otrzymał publicznie wyrażone wsparcie wielu francuskich, jak i europejskich polityków, w tym Laurent Wauquiez, przewodniczącego francuskich Republikanów, który widziałby Barniera na stanowisku szefa Komisji.

W istocie, Michel Barnier wyrósł w ostatnich miesiącach na kluczową postać europejskiej polityki. Jego rola głównego negocjatora UE w negocjacjach w sprawie wyjścia Zjednoczonego Królestwa z Unii sprawiła, iż stał się on niejako uosobieniem współczesnej myśli europejskiej i refleksji nad przyszłością Unii. Lecz przede wszystkim fakt, iż wobec Theresy May, brytyjskiej premier, zachowuje on nieprzejednaną postawę w sprawie takich pryncypiów, jak chociażby zachowanie wolnego przepływu osób w jednolitym rynku, sam ten fakt sprawia, iż jest on postacią bardzo szanowaną [przez innych europejskich polityków]. To właśnie sprawia, iż wielu chętnie widziałoby go na czele Komisji. Jednak sam Barnier podjął już decyzję w tej sprawie.

Niemniej jednak, część komentatorów uważa, iż Barnier wciąż ma jednak szansę na zostanie przewodniczącym Komisji w 2019 roku. Wynika to z faktu, iż szefowie państw Unii przyznali na nieformalnym szczycie Rady Europejskiej 23 lutego ubiegłego roku, iż nie są w stanie zagwarantować, że osoba, którą nominują na stanowisko Przewodniczącego przyszłej Komisji, będzie koniecznie jedną z „jedynek” z list wyborczych do europarlamentu. Co za tym idzie, możliwe, iż Michel Barnier i tak uzyska nominację na skutek głosowania w Radzie. Gdyby doszło do takiego scenariusza, Rada musiałaby zatem przekonać Parlament Europejski do wyrażenia zgody na nominację Barniera, co nie byłoby łatwym zadaniem, biorąc pod uwagę, iż część europejskich partii już ogłosiła, iż nie poprą kandydata niewyłonionego w wyborach powszechnych.

A zatem kim są inni możliwi Spitzenkandidaten EPL?

Obecnie dwaj inni kandydaci zdeklarowali swoją gotowość, by przewodzić liście wyborczej EPL: Niemiec Manfred Weber i Fin Alexander Stubb. Manfred Weber, obecnie szef grupy EPL w Parlamencie Europejskim, przedstawiany jest w mediach jako kandydat Angeli Merkel. Manfred jest jednocześnie wiceprzewodniczącym CSU, bawarskiego koalicjanta rządzącej w Niemczech CDU, partii o profilu chrześcijańsko-demokratycznym i konserwatywnym. W ostatnim czasie zaistniał on w debacie publicznej z powodu swej ambiwalentnej postawy względem Fideszu Viktora Orbana, partii, która wchodzi w skład bloku ludowców w PE.

Na skutek decyzji Michela Barnier oraz mieszanych reakcji co do kandydatura Webera, wobec którego kandydatury nie ma jednomyślności w szeregach EPP, były premier Finlandii, Alexander Stubb, zdecydował się na kandydowanie do roli Spitzenkandidata. Stubb, europoseł i aktualny wiceprzewodniczący Europejskiego Banku Inwestycji, ma więcej doświadczenia na stanowiskach kierowniczych, niż jego niemiecki konkurent. Co więcej, Stubb różni się od Webera swoją orientacją polityczną, skupioną bardziej w kierunku centro-prawicowym. Sam Stubb w swojej niedawnej deklaracji mówił:

„gdybym miał powiedzieć jednym słowem, dlaczego kandyduję na przewodniczącego Komisji, to tym słowem byłyby „wartości”. Ponieważ mocno wierzę i obawiam się, że wartości europejskie, prawa człowieka, prawa podstawowe, równość, tolerancja, praworządność, demokracja liberalna ... są w tej chwili zagrożone, to zagrożenie pochodzi spoza Unii, z jej wnętrza oraz być może również z wnętrza samej EPL. Myślę, że w czasach niepewności trzeba zakotwiczyć się w czymś takim, czym są te wartości. Chcę bronić tych wartości. To jest główny powód mojego kandydowania”.

Odnośnie Fideszu dodał, że „w EPL chodzi o wartości - a z pewnością skrajna prawica nie jest wartością jakkolwiek bliską EPL”. „[Wartości europejskie] są atakowane wewnątrz rodziny EPL przez takie partie jak [Fidesz] na Węgrzech”, i że „jeśli chodzi o Fidesz, partię Orbana, myślę, że wartości są najważniejszym elementem. Jednak z wartościami sytuacja jest zero-jedynkowa: albo jesteś z nami, albo nie jesteś wcale”.

A co z innymi partiami europejskimi?

Wiele różnych partii europejskich również ogłosiło swoją chęć uczestniczenia w procesie Spitzenkandidaten. W Europejskiej Partii Socjalistycznej (EPS), Christan Kern, były kanclerz Austrii, ogłosił swoją kandydaturę we wrześniu (później jednak wycofał się z wyścigu). Pierre Moscovici, obecnie europejski komisarz ds. ekonomicznych i monetarnych, który poprzednio publicznie deklarował, iż nie miałby nic przeciwko byciu Spitzenkandidat obozu socjal-demokratycznego, również ogłosił niedawno swoje wycofanie się z kandydowania.

10 października, Frans Timmermans, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej, zajmujący się głównie relacjami międzyinstytucjonalnymi w Unii oraz kwestią państwa prawa w UE, ogłosił, iż będzie on przewodniczył liście holenderskiej Partii Pracy (PVdA) oraz chciałby być kandydatem EPS w maju 2019 roku.

Zieloni wybiorą swoich dwóch kandydatów, kobietę i mężczyznę, podczas swojego zjazdu w Berlinie 25 listopada. Ska Keller, która była już jednym z dwóch Spitzenkandidaten Zielonych w 2014 roku, zdaje się być faworytką w wyścigu. Jej partnerem mógłby zostać Bas Eickhout, również europoseł.

Żaden kandydat nie ogłosił jeszcze chęci reprezentowania Porozumienia Liberałów i Demokratów na rzecz Europy (ALDE). Szef partii, Guy Verhofstadt, mógłby znów kandydować w imieniu ALDE, tak jak w 2014 roku. Los członkini ALDE w Komisji Europejskiej, komisarz ds. konkurencji, Margrethe Vestager, zdaje się być już przesądzony.

Jeśli chodzi o Zjednoczoną Lewicę Europejską – Nordycką Zieloną Lewicę, (GUE), nie jest jeszcze pewne, kto będzie przewodził ich liście. Jeśli jednak GUE będzie miało swego kandydata, to będzie to najprawdopodobniej jej przewodniczący, Niemiec Gregor Gysi, lub jego partyjna koleżanka i szefowa grupy GUE w Parlamencie Europejskim, Gabi Zimmer. Krążą również plotki o możliwej kandydaturze Jean-Luc Mélenchona, przewodniczącego radykalnej lewicowej partii La France Insoumise, lecz jest jednak mało prawdopodobne, iż zechciałby on kandydować z uwagi na jego chęć skupienia się wpierw na sprawach francuskich niż europejskich, o czym świadczy jego cel uczynienia z wyborów do europarlamentu “referendum przeciw Macronowi”.

W niedawnym artykule na swym blogu, Jon Worth, analityk i komentator polityki europejskiej, dokonuje przeglądu kandydatów, tych ewentualnych, jak i zdeklarowanych, którzy mogliby stanąć do walki o nominację swych partii na Spitzenkandidat. Worth, spytany na Twitterze, postawił na Manfreda Webera z EPL, Christiana Kerna z EPS, tandem Ska Keller i Bas Eickhout z Zielonych oraz na Jana Zahradila, który według niego mógłby reprezentować Europejskich Konserwatystów i Reformatorów.

A wy, kogo obstawiacie?